Τό νέο βιβλίο τῆς Εὐαγγελίας Λάππα μέ τίτλο «Ἡ προσφορά τῆς Ἐκκλησίας στόν Μακεδονικό Ἀγῶνα» εἶναι οὐσιαστικά ἕνα βιβλίο – προσκλητήριο κληρικῶν τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγώνα, οἱ περισσότεροι τῶν ὁποίων ἔδωσαν τή ζωή τους γιά τήν ἱερή ὑπόθεση τῆς ἐλευθερίας τῆς μιᾶς καί μοναδικῆς Μακεδονίας μας. Ἄλλοι πάλι τραυματίσθηκαν ἤ ἐτελείωσαν τή ζωή τους εἰρηνικά, ἀφοῦ εἶδαν τό «ποθούμενο», τήν ἐλευθερία τῆς Μακεδονίας μας ὡς ἀποτέλεσμα τῶν δικῶν τους ἀγώνων, πού εὐλόγησε ὁ Θεός, καί ἀπέδωσαν τό πολυπόθητο ἀποτέλεσμα μέ τούς ἐθνικοαπελευθε-ρωτικούς ἀγῶνες τοῦ 1912-1913.
Ἐντύπωση κάνει καί ἡ παρουσία –κατ᾽ ἀναλογίαν– ἀρκετῶν μοναχῶν, ἀπό μοναστήρια κυρίως τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἀλλά καί ἐκτός. Μήν ξεχνοῦμε καί τόν καπετάν Γιαγκλῆ ἀπό τήν Ἱερισσό τῆς Χαλκιδικῆς, ὁ ὁποῖος ἀντήλλαξε στά τέλη τῆς ζωῆς του τό ντουφέκι μέ τό κομβοσχοίνι, μονάζοντας στό Ἅγιον Ὄρος ὡς Γαβριήλ μοναχός καί ἐκοιμήθη ἐκεῖ τό 1946.
Θά μπορούσαμε νά χαρακτηρίσουμε τίς παρατιθέμενες σύντομες ἤ ἐκτενέστερες βιογραφίες τῶν ἡρωϊκῶν κληρικῶν ὡς μία ἀνθοδέσμη διαφορετικῶν ἀνθέων, πού τά συνδέει ὅμως ἡ ἀγάπη γιά τήν πίστη καί ὁ πόθος γιά τήν ἐλευθερία τῆς Μακεδονίας.
Από το εισαγωγικό σημείωμα τοῦ μοναχοῦ Ἀρσενίου Βλιαγκόφτη, Δρ Θεολογίας καί Πτυχ. Φιλοσοφίας Α.Π.Θ
Το βιβλίο «Η προσφορά της Εκκλησίας στον Μακεδονικό Αγώνα» είναι αποτέλεσμα έρευνας και καταγραφής Μακεδονομάχων από μαρτυρίες, βιβλία και ιστοσελίδες. Αυτή η μελέτη εξελίχθηκε σε μια βάση βιογραφικών 8.751 Μακεδονομάχων.
Kατά τη διάρκεια της έρευνας βρέθηκαν 423 κληρικοί, ψάλτες και εκκλησιαστικοί επίτροποι Μακεδονομάχοι, των οποίων τα βιογραφικά εμπεριέχονται στο βιβλίο αυτό.
Η κατεξοχήν ευγνωμοσύνη είναι προς τους ίδιους τους αγωνιστές, που έδωσαν τη ζωή τους υπέρ της Μακεδονίας μας και των ιδανικών του Έθνους μας. Οι νέες γενιές πρέπει να κοιτάνε με δέος τα κατορθώματά τους και να παραδειγματίζονται από αυτούς.
Το Ελληνικό Έθνος όμως δεν ζει δίχως την Ορθοδοξία την αληθινή Πίστη που σήμερα πολεμιέται με κάθε τρόπο. Η Ορθοδοξία διαφυλαγμένη μέσα στην Εκκλησία μας ενέπνευσε όλους τους εθνικούς μας αγώνες και εμφύσησε θάρρος στους Έλληνες αγωνιστές.